بحثی پیرامون بند هیدروژنی

هنگامی که نقاط جوش هیدرورهای عناصر گروه 5-ب ، 6-ب و 7-ب از جدول تناوبی را مقایسه کنیم ترقی نقطه جوش آنها به موازات افزایش وزن مولکولی تائید می گردد مگر برای هیدرور نخستین عنصر هر گروه که بین مولکولهای آنها چسبندگی بیش از انتظار می باشد . در این سه مورد در مولکول هیدرور یک اتم هیدروژن متصل به اتم بسیار الکترونگاتیف موجود است ازاین رو الکترونهای سازنده اتصال به سوی اتمهای فلوئور ، اکسیژن یا ازت کشانده می شوند یعنی اتم هیدروژن به اندازه کافی بار مثبت پیدا کرده و در نتیجه می تواند بندی به شکل پل میان دو اتم الکترونگاتیف بر قرار سازد . باید توجه داشت که هریک از این اتمها در مولکولهای HF,H2O,H3N یک یا چند جفت الکترون آزاد دارند و توسط همین زوجهای الکترونی آزاد و اثر الکترواستاتیکی شدید بارهای مثبت اتمهای هیدروژن اتصالی به نام بند هیدروژنی پدید می آید چون جفت الکترونها و اتمهای هیدورژن پیرامون اتمهای فلوئور ، اکسیژن و ازت در امتدادهای مشخص گسترده شده اند پس لازم است بند هیدروژنی نیز همانند اتصالهای مشترک در جهات معینی قرار گیرند . همچنین این پدیده می تواند درون یک مولکول نیز ظاهر شود به طور مثال سه ترکیب ارتو ، متا و پارادی فنل با وزن مولکولی یکسان باید نقاط جوش نزدیک به هم داشته باشند . از این رو برای هر فرمول متا و پارا نقاط جوش فقط 8 درجه سانتی گراد با هم تفاوت دارند بر عکس نقطه جوش مشتق اورتو تقریباً 37 درجه پایین تر از نوع متا است . این اختلاف زیاد تنها از راه تشکیل بند هیدروژنی بین دو عامل شیمیایی در داخل مولکول قابل توجیه است چون اتم هیدروژن سازنده این بند نمی تواند به صورت پل در اتصال مولکولها با یکدیگر شرکت نماید و بنابر این کاهش نیروهای جاذبه و چسبندگی بین مولکولی سبب می شود که نقطه جوش این جسم از دیگر هم فرمولها کمتر باشد . در این مقاله کوشش شده است که تشکیل و نقش بند هیدروژنی را به ویژه در ترکیبات آلی روشن گردانیم .